STRAPIENIE ADAMA

Do połowy XIX w. w powiecie szczycieńskim działały trzy niewielkie zakłady przemysłowe wytwarzające papier, żelazo oraz szkło.

Dodaj komentarz

ŚREDNIOWIECZNA GRANICA

Na północ od Kipar, po prawej stronie drogi do Łatanej Wielkiej, znajduje się fragment średniowiecznego wału podłużnego oddzielającego w XI-XIII w. Mazowsze od ziem pruskich.

Dodaj komentarz

Sędrowo to wieś położona na południowy-wschód od Wielbarka nad Wałpuszą, niedaleko miejsca, gdzie rzeka ta wpada do Omulwi. 6 maja 1556 r. książę Albrecht nadał tu Marcinowi Foltartowi von Schlangenberg 20 włók boru. W 1579 r. majątek ten otrzymał nazwę - Zandrobna.

Dodaj komentarz

POCZĄTKI KATOLICKIEJ PARAFII

W połowie XIX w. połowa mieszkańców Lesin Wielkich była katolikami. Nie mieli oni jednak w swojej okolicy żadnej świątyni.

Dodaj komentarz

WIEŚ NA LICHEJ ZIEMI

Lesiny Wielkie miały istnieć już pod koniec XVI w. Gustaw Leyding podaje, że liczyły one wówczas 15 włók, a kolejne włóki były dodane do już istniejącego areału.

Dodaj komentarz

POCZĄTKI

Pierwszy drewniany kościół wzniesiono w Wielbarku na początku XV w. Kolejne budowane w tej miejscowości świątynie również były drewniane. W 1656 r. podczas najazdu polskiego, w lokalnej tradycji nazywanego tatarskim, wielbarski kościół został zniszczony, a pastor zamordowany. W 1720 r. miał miejsce wielki pożar miasta, w trakcie którego spłonął również kościół. Nową świątynię wybudowano w 1721 r. w konstrukcji ryglowej.

Dodaj komentarz

NA SŁABYCH ZIEMIACH

Chwalibogi do 1948 r. nazywały się Kanwezami - po niemiecku Kannwiesen. Znajdowały się na zachód od Wielbarka. Pierwsze informacje o tej wsi pochodzą z 1766 r. 3 października 1767 r. wystawiono dla niej przywilej lokacyjny. Został on potwierdzony przez króla pruskiego 24 października.

Dodaj komentarz

ZAPOMNIANA WIEŚ

Łąck Wielki w gminie Świętajno założony został na 5,5 włókach w 1749 r. nad jeziorem Świętajno. Początkowo był to dwór szkatułowy, który po 1900 r. został rozparcelowany, a w 1928 r. przyłączony do pobliskiej Kolonii. W 1871 r. nowo wybudowane na północ od dworu nadleśnictwo nazwano Ratzeburg. Dało ono początek obecnemu Raciborowi, którego częścią obecnie jest Łąck Wielki.

Dodaj komentarz

NAPRAWA MASZYN I INSTALACJI

Do 1910 roku działające w powiecie szczycieńskim zakłady rzemieślnicze wytwarzały maszyny rolnicze na lokalny rynek. W Szczytnie E. Bartsch produkował kieraty i młockarnie, a ślusarz Wilhelm Gallmeister maszyny do siekania i czyszczenia ziarna.

Dodaj komentarz

CZYM JEST FILOBUTONISTYKA?

Najpopularniejszą dziedziną kolekcjonerstwa jest obecnie numizmatyka. Wiele osób nie zdaje sobie jednak sprawy z tego, że by osiągnąć w tej dziedzinie coś poważnego, to trzeba dysponować sporymi funduszami. Szukając dla siebie tematyki kolekcjonerskiej, warto wybrać taką, która nie zrujnuje naszych finansów a jednocześnie pozwoli nam tworzyć wartościową pod względem poznawczym kolekcję, w której skład będą wchodzić również przedmioty unikatowe. Jednym z ciekawych pomysłów jest filobutonistyka, czyli kolekcjonowanie guzików.

Dodaj komentarz

KONTROWERSYJNA INTERWENCJA

Na początku września Marek Zyśk z Jerutek przy pracach związanych z budową ogrodzenia w Starych Kiejkutach natrafił na zapinkę.

Dodaj komentarz

NIE PRZECZYTALI ARTYKUŁU

W maju tego roku opisałem sprawę pomyłki Policji. Wówczas policyjni pirotechnicy ze Szczytna stwierdzili, że znaleziona pod Przeździękiem Wielkim pochodząca z I wojny rosyjska amunicja do karabinu mosin jest niemiecką amunicją z II wojny światowej pochodzącą (od nigdy nieistniejącego) karabinu maszynowego mausera.

Dodaj komentarz

ZMORA KOLEKCJONERÓW

Niemal każdy kolekcjoner styka się z problemem kopii i różnego rodzaju fałszerstw.

Dodaj komentarz

NARODZINY LEGENDY

Liczne pozostałości po armii generała Samsonowa znajdowano pomiędzy Nidzicą, Jedwabnem a Wielbarkiem jeszcze wiele lat po I wojnie światowej.

Dodaj komentarz

JEŃCY

Po bitwie pod Tannenbergiem przez krótki czas pod Wielbarkiem znajdował się tymczasowy obóz jeniecki, w którym trzymano 15 tys. jeńców.

Dodaj komentarz

STEROWIEC NAD MIASTEM

Zwiastunem wojny w Wielbarku był sterowiec, który 14 lipca 1914 r. pojawił się nad miastem i na krótko zatrzymał się nad ratuszem

Dodaj komentarz

Z WIELKOPOLSKI DO WIELBARKA

Michał Becker urodził się 7 września 1880 r. w Zembcowie w Wielkopolsce. Był synem Konstantego (nauczyciela) i Antoniny z domu Pietrosińskiej.

Dodaj komentarz

PRZEŁOM XIX i XX WIEKU

W drugiej połowie XIX w. w Jerutkach mieszkał żyd Abraham Kallman.

Dodaj komentarz

POCZĄTKI PARAFII

Parafia w Jerutkach założona została w 1709 r. i była jedną z najrozleglejszych na Mazurach. W 1818 r. liczyła 4131 dusz.

Dodaj komentarz

WIEŚ NA GRUNTACH WYDARTYCH Z LASU

Jerutki założone zostały na wydartych z lasu gruntach. W drugiej połowie XVII w. istniała tu smolarnia, która dała początek wsi lokowanej 23 czerwca 1687 r. Johann Ferrariusz otrzymał przywilej na założenie wsi szkatułowej na 30 włókach na prawie chełmińskim.

Dodaj komentarz